نقد و بررسی فیلم Hereditary
فیلم Hereditary با اینکه اولین فیلم بلند کارگردان تازه‌کار اما کاربلدش، اری استر است؛ گویا پس از چندین پروژه آزمون و خطا ساخته شده و کاملا با نقاط ضعف و قوت فیلم‌های ترسناک آشنا است. به خوبی می‌داند برای ترساندن مخاطب‌های امروزی سینما که صدها فیلم ترسناک آبکی و همچنین شاهکار را تماشا و تجربه کرده‌اند، چه آپشن‌هایی را باید به کار بگیرد. Hereditary نه نیازی به جامپ اسکرهای احمقانه بعضی فیلم ترسناک‌های امروزی دارد و نه دست به دامان جلوه‌های ویژه آنچنانی برای به نمایش درآوردن هیولاهای چندش و اصطلاحا ترسناک می‌شود. بلکه داستان رمزآلود و کنجکاوی‌برانگیزش را رفته رفته با وسواس بسیاری به بیننده‌اش می‌خوراند تا ناگهان خود را وسط منجلاب سکانس‌های پایانی فیلم ببینیم. سکانس‌هایی که بعضی از قاب‌هایشان تا مدت‌ها در خاطرمان خواهند ماند و حتی کابوس ترسناک شبانه‌مان خواهند شد. در ادامه مطلب با ما در بازی‌مگ همراه باشید تا به نقد و بررسی فیلم Hereditary بپردازیم.
چارلی و مادرش (انی) میانه خوبی با کارهای دستی دارند. سعی کنید با دقت بیشتری به ماکت‌های ساخته شده توسط انی نگاه کنید!
فیلم Hereditary را در فهرست فیلم‌هایی با مضمون خانه ارواح لیست می‌کنند. اما حقیقتا باید خانه جن زده درون فیلم را یکی از عوامل مهمی که عضوی از سازندگان است، در ترساندن بیننده دانست. از همان دقایق ابتدایی فیلم مدام به این فکر می‌کنیم که این دختربچه عجیب و غریب که چارلی نام دارد، چه رابطه‌ای با مادربزرگش که تازه فوت کرده دارد؟ چرا ظاهرش اینگونه است یا اینکه دلیل آلرژی‌اش به فندوق چیست؟ چارلی حتی گاهی با ارواح هم ملاقات می‌کند و با سقف دهانش از آن صداهایی در می‌آورد که مخاطبان سینمای کلیشه‌ای ژانر وحشت بدون هیچ چون و چرایی مطمئن می‌شوند در آینده قرار است یکی دو باری با این صدا از جا بپرند و شاید این صدا پل ارتباطی بین آدم‌ها و ارواح در فیلم است. Hereditary اما اکثر پیش‌بینی‌های کلیشه‌ایمان را کنار می‌زند و سعی در خلق جهان رازآلود خودش دارد. فضای خفقان‌آور خانه و رفتارهای سرد و عجیب و غریب چهار عضو این خانواده، خبر از اسراری می‌دهند که گویا فقط بیننده فیلم از آن‌ها بی‌خبر است. پس در یک سوم ابتدایی فیلم تاحدودی به این موضوع پی می‌بریم که در گذشته اتفاقات بسیار تلخی برای اعضای این خانواده رخ داده است و حالا درحال روبه‌رو شدن با عواقب همان اتفاقات قدیمی‌اند. محتمل‌تر از همه هم اینکه مطمئنا چارلی نقش مهمی در این اتفاقات داشته و شاید بی‌ربط‌ترین نقش به این ماجراها را برادرش پیتر دارد. اما به میانه فیلم که می‌رسیم، می‌فهمیم این خانه و ساکنینش در بند زنجیره‌ای از اتفاقات عجیب و نامعلوم گیر افتاده‌اند که حتی نمی‌دانیم ماجرا از چه قرار است. در اینجا خیالم تاحدودی از بابت موفقیت این فیلم راحت شد. چون تا به این دقیقه از فیلم که رسیده بودم، چندین موقعیت ناب اما خب کلیشه‌ای را سراغ داشتم که در آن‌ها فیلم می‌توانست به راحتی مرا از جا بپراند؛ اما این کار را نکرد. این یعنی Hereditary برنامه مفصل‌تری برای ترساندن ما تدارک دیده است. یعنی نمی‌خواهد به ظاهر شدن ناگهانی ارواح قدیمی و شوکه شدن ساکنین خانه و به دنبالش جا خوردن ما بسنده کند. بلکه می‌خواهد داستان مرموزش را به نقطه‌ای برساند که در عرض یک سکانس حداکثر ده دقیقه‌ای، ترسناک‌ترین و تلخ‌ترین ده دقیقه امسالمان را تشکیل دهد. این یعنی Hereditary به عنوان یک فیلم ترسناک پرمدعی وظیفه‌اش را به خوبی انجام داده و می‌تواند شانس بسیاری برای موفقیت داشته باشد.
کاراکتر چارلی از آن پرتره‌های ترسناکی است که تا مدت‌ها در یادها می‌ماند و برای این فیلم به یک شناسه نمادین تبدیل می‌شود.
شاید نزدیک‌ترین تجربه سینمایی‌ام به Hereditary را بتوان The Witch دانست. فیلمی سرشار از ارجاعات مذهبی و مرموز که گویا رابطه عمیقی با یک فرقه پنهانی دارند. تمام محیط‌های درون فیلم زیر فشار سنگین اتمسفر تیره و تارش گیر افتاده و اتفاقاتی رخ می‌دهند که کاراکترهای فیلم هیچ توضیحی برایشان ندارند. اما از طرفی هم انگار راز بزرگی پشت پرده حوادث فیلم پنهان شده است که قرار است در دقایق پایانی هویدا شود و مغزمان را منفجر کند. فیلم Hereditary هم تا حدودی از همین ترفند بهره برده است و برای ترساندن بیننده‌اش هیچ عجله‌ای ندارد. فیلم، جا خوردن بیننده‌اش توسط یک جامپ اسکر بی‌مزه و بالا بردن ناگهانی صدای موسیقی متن را کنار گذاشته و در عوض می‌خواهد چند سکانس غیرمعمولی و به معنای واقعی کلمه، فاجعه را سر فرصت مناسب نشانمان دهد که تا سال‌ها از فکرمان بیرون نمی‌روند. مثل فرمول آشنای تعدادی از اسطوره‌های این ژانر مانند The Shining که به خلق اتمسفر جنون‌آمیز و تئوری‌های دیوانه‌وار داستانی‌اش معروف است. Hereditary برای بیان احساسات و حالات روانی کاراکترهایش هم به سراغ روش‌های تازه می‌رود. حتی مهم‌ترین اتفاقات داستانی‌اش را که گاهی فاجعه‌های بسیار زجرآوری هستند را به جای اینکه در یک آن رک و پوست‌کنده در کف دست بیننده بگذارد، طی چند قاب عذاب‌آور، اصل منزجرکننده مطلب را ذره ذره به خورد بیننده می‌دهد. کاراکترهای درون فیلم فشارهای روحی و روانی بسیاری را متحمل می‌شوند و خوشبختانه به لطف گلچین بسیار خوب کارگردان برای تیم هنرپیشه‌های فیلم، شاهد نقش‌آفرینی فوق‌العاده‌ای از سوی آنان هستیم. نقطه قوت Hereditary در قصه‌گویی‌اش هنگام رخ دادن حوادث تلخ، این است که بیننده را مستقیما با ماجرا درگیر می‌کند و او را بیرون از حوادث به عنوان یک تماشاگر نمی‌نشاند. از همین رو هنگام تماشای Hereditary فقط دیالوگ‌های کاراکترها نیستند که داستان را برایمان تعریف می‌کنند، بلکه باید با دقت بسیاری صداها را بشنویم، واکنش‌های بازیگران و جزئیات محیط را زیر نظر داشته باشیم و از همه مهم‌تر تکه‌های پازل بزرگ داستان را کنار هم بگذاریم تا به یک تابلوی وحشتناک برسیم که در اواخر فیلم به مراتب تکمیل‌تر می‌شود و اسرار این خانه پر رمز و راز را به نمایش می‌گذارد.
بازیگران درون فیلم هنرنمایی های خارق‌العاده‌ای از خود به جای گذاشته‌اند و حقیقتا هنرنمایی تونی کالت در مقام اول می‌ایستد.
فیلم Hereditary شاید در مقابل محصولات تجاری ترسناک بسیاری که هر ساله حداقل سه چهارتا از آن‌ها را مشاهده می‌کنیم، موجب از جا پریدنمان و فریاد زدنمان نشود. اما جو مخوف و خفقان‌زده‌اش را لحظه به لحظه به صورت زیرپوستی به بیننده تزریق می‌کند و به انتهایش که می‌رسیم کاملا از خود بی‌خود می‌شویم. اری استر در مقام کارگردانی این اثر، فیلم بسیار ارزشمندی را برای دوست‌داران ژانر وحشت آماده کرده و وحشت زیرپوستی فیلمش را باید در فهرست بهترین ترسناک‌های تاریخ سینما لیست کرد.
نظرات